Τί είναι το Black Friday και πώς ξεκίνησε ;

Το Black Friday αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της αγοράς πλέον, αλλά αυτή η εορταστική παράδοση έχει πιο σκοτεινές ρίζες από ό,τι φαντάζεστε. Φυσικά θα φαντάζεστε ότι ξεκίνησε στις ΗΠΑ, και πολύ καλά φαντάζεστε! Όμως οι ρίζες της δεν είναι και οι πιο ευχάριστες.

Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του όρου «Black Friday» δεν εφαρμόστηκε για να κατέβει ο κόσμος στην αγορά και να ψωνίσει μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών , αλλά για την οικονομική κρίση: συγκεκριμένα, το κραχ της αμερικανικής αγοράς χρυσού στις 24 Σεπτεμβρίου 1869. Δύο διαβόητα αδίστακτοι χρηματοδότες της Wall Street , ο Τζέι Γκουλντ και Ο Jim Fisk, συνεργάστηκαν για να αγοράσουν όσο περισσότερο μπορούσε από τον χρυσό της χώρας, ελπίζοντας να ανεβάσει την τιμή στα ύψη και να τον πουλήσει για τεράστια κέρδη. Εκείνη την Παρασκευή του Σεπτεμβρίου, η συνωμοσία τελικά αποκαλύφθηκε, οδηγώντας το χρηματιστήριο σε ελεύθερη πτώση και χρεοκοπώντας όλους, από βαρόνους της Wall Street μέχρι και τους αγρότες.

Η παράδοση όμως της Μαύρης Παρασκευής που σχετίζεται με τα ψώνια της Ημέρας των Ευχαριστιών στην Αμερική τη συνδέει με τους λιανοπωλητές. Όπως λέει η ιστορία, μετά από έναν ολόκληρο χρόνο λειτουργίας με ζημιές («στο κόκκινο») τα καταστήματα υποτίθεται ότι θα κέρδιζαν («μπήκαν στο μαύρο») την ημέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών, επειδή οι αγοραστές στην ημέρα αυτήν αγόρασαν πολλά πράγματα σε έκπτωση ! Αν και είναι αλήθεια ότι οι εταιρείες λιανικής συνήθιζαν να καταγράφουν τις ζημιές με κόκκινο και τα κέρδη με μαύρο όταν έκαναν τους λογαριασμούς, αυτή η εκδοχή της προέλευσης της Black Friday είναι η επίσημα εγκεκριμένη —αλλά ανακριβής— όσων αφορά την ιστορία πίσω από την παράδοση.

Η σύνδεση με την περίοδο των γιορτών είναι λίγο πιο ασαφής, αλλά σύμφωνα με την Britannica , η χρήση της φράσης Black Friday σε σχέση με ένα ευρέως διαδεδομένο γεγονός πωλήσεων μπορεί να ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, όταν αστυνομικοί της Φιλαδέλφειας φέρεται να τη χρησιμοποίησαν για να περιγράψουν «το χάος που προέκυψε όταν μεγάλος αριθμός τουριστών των προαστίων ήρθαν στην πόλη για να ξεκινήσουν τα ψώνια των διακοπών τους», καθώς και ορισμένες αθλητικές εκδηλώσεις.

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980, είχε μείνει η φράση στις ΗΠΑ και οι έμποροι λιανικής άρχισαν να δημιουργούνε τις πρώτες διαφημίσεις γύρω από αυτό. Συγκεκριμένα, το γεγονός συνδέθηκε με την ιδέα ότι τα καταστήματα λειτουργούν με ζημία (ή είναι «στα κόκκινα») καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά μπορούν να αποκομίσουν κέρδη (ή, να πάνε «στο μαύρο») την ημέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών. , καθώς οι αγοραστές είναι πιο πιθανό να ξοδέψουν χρήματα σε δώρα και γενικά να αγοράσουν πράγματα!

Ένας άλλος παράγοντας που παίζει ρόλο είναι ότι στο παρελθόν, τα περισσότερα καταστήματα τηρούσαν έναν άγραφο κανόνα ότι η περίοδος των εορταστικών αγορών δεν ξεκινούσε παρά μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών στην Αμερική, επομένως κανένα κατάστημα δεν θα διαφήμιζε τις εορταστικές εκπτώσεις στους πελάτες μέχρι την Παρασκευή αμέσως μετά τις διακοπές. Έτσι, όταν οι πύλες άνοιξαν εκείνη την ημέρα, έγινε τεράστιος ντόρος γύρω από αυτό.

Είναι όντως η Black Friday η μεγαλύτερη ημέρα αγορών της χρονιάς;

Δεδομένης της δημοτικότητας των Prime Day, Way Day και πιο πρόσφατα, Cyber ​​Monday (η οποία είναι η πρώτη Δευτέρα μετά τη Μαύρη Παρασκευή, όπου συνήθως κυκλοφορούν περισσότερες προσφορές στο Διαδίκτυο), είναι εύκολο να αναρωτηθεί κανείς σήμερα εάν η Black Friday εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο γεγονός αγορών του έτος.

Η αλήθεια είναι ότι οι μεγάλοι λιανοπωλητές δεν το χρειάζονται για να είναι κερδοφόροι. γενικά κερδίζουν χρήματα —ή τουλάχιστον προσπαθούν γι’ αυτό— καθ’ όλη της διάρκειας του έτους. 

Παρόλα αυτά, είναι σίγουρα μια μέρα του έτους όπου μπορείτε να περιμένετε βασικά από όλους τους μεγάλους λιανοπωλητές – από το Amazon και την Koulara αλλά και άλλους – να κάνουν εκπτώσεις σε πολλά προϊόντα! Ενώ υπάρχουν πωλήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, η Black Friday λειτουργεί αποτελεσματικά όπως και κάθε χρόνο! Δεδομένου του ανταγωνισμού, πολλές επιχειρήσεις ξεκινάνε τις εκπτώσεις του Black Friday πολύ νωρίτερα και θα σταματήσουν σίγουρα μια εβδομάδα αργότερα προκειμένου να ξεπουλήσουν.

Κάποια χρονιές είναι καλύτερες από άλλες. Για το 2022, οι ειδικοί προβλέπουν ότι τα ζητήματα του πληθωρισμού και της ακρίβειας θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα συνολικά κέρδη, αλλά οι έμποροι λιανικής αναμένεται να το αντιμετωπίσουν, φιλοξενώντας ακόμη περισσότερες πρώιμες εκπτώσεις.

Ατυχήματα που έχουν συμβεί κατά την διάρκεια του Black Friday

Ένα από τα πιο τραγικά περιστατικά της Black Fridat συνέβη το 2008, όταν ο 34χρονος εποχικός υπάλληλος της Walmart Jdimytai Damour σκοτώθηκε κατά την διάρκεια ταραχής που προκλήθηκε από ένα τεράστιο πλήθος της Black Friday σε ένα κατάστημα λιανικής στο Long Island της Νέας Υόρκης.

Επίσης, το 2008, ξέσπασε καβγάς μεταξύ μιας νεαρής κοπέλας και ενός άνδρα σε ένα άλλο κατάστημα Walmart στο Κολόμπους του Οχάιο, για μια τηλεόραση Samsung 40 ιντσών. Ήταν στα $798 από $1000. Οι New York Times  ανέφεραν ότι η Nikki Nicely, 19 ετών, πήδηξε στην πλάτη ενός ανθρώπου και άρχισε να τον χτυπάει βίαια όταν προσπάθησε να αγοράσει την τηλεόραση. «Αυτή είναι η τηλεόρασή μου!» φέρεται να φώναξε. Η συμπλοκή διαλύθηκε από αστυνομικό και φρουρό ασφαλείας.

Η επιθετικότητα δεν περιορίστηκε μόνο σε ένα χρόνο: Το 2010, αρκετοί αγοραστές στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης ποδοπατήθηκαν προσπαθώντας να μπουν σε έναν κατάστημα. Ένα από τα θύματα, ο Keith Krantz – ο οποίος ήταν καρφωμένος σε ένα μεταλλικό στήριγμα πόρτας και στη συνέχεια σπρώχτηκε στο έδαφος – αποκάλυψε σε συνέντευξη αργότερα πως νόμιζε ότι θα τον σκότωναν. Προφανώς όπως διαβάσατε αυτά τα περιστατικά συνέβησαν κατά βάση στην Αμερική και μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί κάτι παρόμοιο στην Ελλάδα!

Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της Black Friday

Οι ηλεκτρονικές αγορές κατά την διάρκεια του Black Friday μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλότερες εκπομπές από τις αγορές σε καταστήματα, λόγω της ενέργειας που απαιτείται για τη λειτουργία των αποθηκών και των μεταφορών για την παράδοση στο σπίτι. Πέρυσι, οι παραδόσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο από τις πωλήσεις του Black Friday εκτιμήθηκε ότι απελευθερώνουν πάνω από 429.000 μετρικούς τόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περίπου το 0,12% των συνολικών ετήσιων εκπομπών του Ηνωμένου Βασιλείου. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, οι αποστολές και οι παραδόσεις ηλεκτρονικών παραγγελιών αντιπροσωπεύουν έως και το 4% των παγκοσμίων εκπομπών καυσαερίων και το μεγαλύτερο μέρος αυτών προέρχεται από τις περιόδους αγορών της Black Friday και των Χριστουγέννων. 

Δεν είναι μόνο ο αυξημένος αριθμός παραδόσεων που ευθύνεται για την αύξηση των εκπομπών, καθώς πρέπει να ληφθεί υπόψη ολόκληρος ο κύκλος ζωής του προϊόντος. Αυτό περιλαμβάνει την κατασκευή, τη συσκευασία, τη μεταφορά, τα απόβλητα και την τελική χρήση των προϊόντων. 

Τα απόβλητα είναι ένα μεγάλο ζήτημα, ειδικά γύρω από τη Black Friday, καθώς οι μεγάλες εκπτώσεις και τα φθηνά προϊόντα πείθουν τους ανθρώπους να αγοράσουν αντικείμενα που δεν χρειάζονται, μόνο και μόνο για χάρη της ημέρας. Περίπου το 80% των αντικειμένων που αγοράζονται την Black Friday σύμφωνα με το Forbes πετιούνται μετά από μερικές χρήσεις, μερικά χωρίς να χρησιμοποιηθούν καθόλου. Στις ΗΠΑ τα απόβλητα αυξάνονται κατά 25% μεταξύ της Μαύρης Παρασκευής και της Πρωτοχρονιάς. Ενώ η πλειοψηφία αυτών των απορριμμάτων προέρχεται από συσκευασίες και ορισμένα από αυτά είναι αχρησιμοποίητα αντικείμενα που αγοράστηκαν λόγω της ημέρας

Πολλά προϊόντα που δεν πετιούνται συχνά επιστρέφονται στην εταιρεία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα τεθούν ξανά στην πώληση, ειδικά εάν οι επιχειρήσεις εκκαθάρισαν αποθέματα για να ανοίξουν χώρο για χριστουγεννιάτικα είδη. Αυτό οδηγεί σε περισσότερα απόβλητα, καθώς αυτά τα επιστρεφόμενα προϊόντα καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής.